Trans Europ Express

Een jaar TEE

Op 23 en 24 augustus 2021 arriveerden 5 desolate TEE rijtuigen bij het N.T.M.. Een iconische trein die in het afgelopen decennium wel zijn glans had verloren. Die glans moest natuurlijk weer terugkomen. En zodoende kreeg de railerfgoed coördinator Hans Altena de opdracht om vrijwilligers te zoeken en met hen aan de slag te gaan. Vrijwilligers die zich al vrij snel na de aankomst vanzelf meldde waarna begin september 2021 al van start kon worden gegaan als TEE-team. De eerste klussen bestonden uit het opruimen van het zwerfvuil en uitruimen van de vele onderdelen die in de rijtuigen aanwezig waren.

Publiekstrekker

Bewust is bij de opstelling van de TEE rijtuigen gekozen om één koprijtuig aan het hek bij de openbare weg te plaatsen. Deze dient als publiekstrekker. De andere 4 rijtuigen werden achter de aanwezige kantoorflat opgesteld. En dusdanig dat in een later stadium er een tent overheen getrokken kon gaan worden. De publiekstrekker, koprijtuig ex NS 1003, moest met zijn neus en wanden vol graffiti, niet opnieuw het verkeerde publiek aantrekken, dus werd besloten om tenminste de kop ervan opnieuw te schilderen in de typerende TEE bordeauxrode/crème kleur. De vrijwilligers voerden diverse voorbereidingen uit, waarbij ook slechte stukken in het plaatwerk werden vervangen door tijdelijk plaatwerk. De markante kop werd opvolgend grondig geschuurd, hetgeen hard nodig was en voor een betere hechting van de toplaag zou zorgen. Omdat het koprijtuig nog altijd de typische Canadese frontlampen had maar dat niet zou “matchen” met het vertrouwde TEE beeld, werden de verloopringen afgenomen met de Canadese sealed beam lampen vervangen door de standaard NS frontseinringen. Dat gaf al een heel ander aanzicht. Ook het terugplaatsen van de koppeldoos bovenop de mechanische koppeling completeerde het beeld verder. Het schilderwerk uitgevoerd door de professionals van Decovision had een zeer positieve uitwerking. Wij mochten veel complimenten in ontvangst nemen over deze actie. Het was een goede opmaat voor meer van dat werk. Daarom werden de zijwanden en raampartijen ook onder handen genomen. De TEE kleuren brachten het TEE rijtuig weer tot leven. Het was zelfs een stimulans aan mensen buiten het museum om ook vrijwilliger bij het TEE-team te worden. Om de klus af te maken werden het dak en de twee draaistellen onder handen genomen. Bewondering alom. En niet alleen van het lokale publiek of de bezoekers van ons museum maar ook vanuit de hele wereld via de opgezette TEE Facebook pagina en NTM Instagram pagina waarop de voortgang goed te volgen is. 

Tent

En Facebook bracht ons de mogelijkheid om de crowd-fundings actie onder de aandacht te brengen. En met succes want in 1,5 jaar tijd is er in totaal € 34.000,- bijeengebracht. Wij danken dan ook al diegenen die hierin bijgedragen hebben, groot of klein. Met dat geld is het treinstel met al zijn bijbehoren, zoals 3 dieselmotoren, gekocht van de Stichting TEE Nederland, een bedrag waar € 18.000,- mee gemoeid was. Verder zijn in het afgelopen jaar van het overschot de gebruiksmaterialen betaald en alvast 1 tent van 20 mtr in lengte aangeschaft. Hoewel er een tijdige bestelling van de tent was, medio herfst 2021, heeft de levering lang op zich laten wachten. Zolang zelfs dat de winter al bijna weer voorbij was en besloten werd deze op te slaan in het magazijn van het NTM. De tent zal dit najaar echter alsnog geplaatst gaan worden, maar niet eerder dan dat alle rijtuigen opnieuw geschilderd zijn. Een tweetal extra tenten zal voor de bescherming van de 4 bij elkaar staande rijtuigen op korte termijn nog besteld gaan worden. Dit wordt mede mogelijk door een schenking vanuit een particulier fonds. 

Het verschil tussen een TEE rijtuig van een jaar geleden en nu

 

 

 

 

 

 

 

De tent voor de TEE

Klimatologische problemen

Het niet kunnen plaatsen van de tent eind 2021 heeft gevolgen gehad voor de (lucht)vochtigheid in de rijtuigen. Het water bleef tijdens regenbuien hard naar binnenlopen. De daken zijn dus lek maar de plekken waar deze lekkage door plaatsvindt zijn moeilijk te detecteren. Water kan zich makkelijk verplaatsen achter wanden en plafonds. Door zorgvuldig te kijken en meer af te dichten lijken we de strijd langzaam maar zeker te winnen. Dankzij een schenking kunnen nu ook professionele luchtontvochtigers besteld gaan worden waardoor het klimaat in de rijtuigen verbeteren zal. Wij ontdekten ook nog dat de Canadezen de ventilatieroosters boven de instappartijen met staalplaat afgedicht hadden. Dit om de intreding van stuifsneeuw te voorkomen. Dat daarmee de ventilatie in de rijtuigen verstoord werd boeide de O.N.R. blijkbaar niet zo. Nu onze vrijwilligers deze platen weer verwijderd hebben is er direct weer een natuurlijke luchtstroom voelbaar in de rijtuigen. De droging is gaande. De afgelopen tijd zijn daarnaast alle hemelwater afvoerpijpen met veel pijn en moeite doorgestoken waardoor het water nu zijn weg naar beneden weer kan vinden. Het tij wordt langzaam maar zeker gekeerd.

Werkzaamheden gaan verder

Het ligt in de verwachting dat voordat de koude intreedt alle rijtuigen van een nieuwe verflaag voorzien zullen zijn. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door een royale schenking die wij hiervoor hebben mogen ontvangen. De kleuren die de rijtuigen gaan krijgen zijn in principe de rood / crème kleur. Wel is afgelopen zomer het tweede stuurstandrijtuig dat nog altijd veel typerende Canadese kenmerken draagt teruggebracht in de Canadese kleurstelling geel / lichtblauw / donkerblauw. De rijtuigen hebben 15 jaar in Canada bij de spoorwegmaatschappij Ontario Northland Railway gereden. Met het schilderen van de kop hebben wij een stukje van die geschiedenis willen doen herleven. Frappant overigens dat deze kleuren erg overeen lijken te komen met de toen door de N.S. gehanteerde kleuren. Deze kleuren werden aangebracht in de jaren 70 bij de revisie door de N.S. en het Zwitserse bedrijf SIG. Wie zal het zeggen ?

Het herstel van de raampartijen is een andere zorg waar het TEE-team zich mee bezighoudt. Bijna alle ramen van één zijde van het tweede stuurstandrijtuig (O.N.R.) waren ingegooid. Omdat er in de toekomst maar 1 stuurstandrijtuig nodig is en de ruiten typisch Canadees zijn in dit rijtuig, is besloten deze niet weer op gelijke wijze te herstellen maar om daar Dibond platen voor in de plaats te zetten. Dit is een aluminium/PVC plaat die een factor 10 goedkoper is dan de originele ruiten. Daarnaast zijn deze platen sterk dusdanig dat ingooien ervan niet mogelijk is. Helaas is er in het verleden ook een dubbele gekromde ruit van een instapdeur gesneuveld. Via een relatie bij de TU-Delft wordt er gekeken of de aanmaak van een gelijk stel ruiten in plexiglas mogelijk zal worden.

Vrijwilligers gezocht

De genoemde werkzaamheden zijn een greep uit een scala aan klussen. Tien jaar achterstallig onderhoud vergt een brede aanpak en een grootse inzet. Het palet aan werkzaamheden is zeer divers en vergt niet altijd het bekende vakmanschap. Soms zijn alleen een paar extra handjes nodig om een wat grotere klus op één dag uit te kunnen voeren. Daarom zegt het TEE-team ook nooit nee tegen mensen die aangeven graag eens een dagje te willen komen helpen zonder verdere verplichtingen. Maar gelukkig merken wij wel dat de goede en zeker ongedwongen sfeer binnen het TEE-team veel mensen aanspreekt en maakt dat zij terugkomen en zich aansluitend bij het TEE-team. Dat team bestaat inmiddels uit 15 vrijwilligers. De vaste werkdagen zijn de donderdag en zaterdag maar ook op andere dagen wordt er veelal gewerkt. Steeds ook in wisselende samenstelling van de ploeg. De minimale vereiste voor een dag is dat er tenminste 2 vrijwilligers beschikbaar zijn.

Mijlpaal: één jaar TEE

Het TEE-team wordt door de reeds behaalde resultaten maar vooral ook door de steun, via social media en hetgeen mensen storten steeds enthousiaster en is vastberaden de conservering van de rijtuigen op deze voet voort te zetten. En dat tenminste tot het eind van dit jaar waarna de verhuizing naar een nieuwe locatie moet gaan plaatsvinden. Het feit dat 1 jaar na dato projectleider Hans Altena op het TEE-stuurstandrijtuig de NS 1003 een replica fabrieksplaat kon schroeven is vooralsnog een prachtige mijlpaal !  Wordt vervolgd ….

Een van de twee koprijtuigen is in de kleuren van de  Canadese spoorwegmaatschappij Ontario Northland Railway geverfd

Projectleider Hans Altena bevestigt een replica fabrieksplaat aan het stuurstandrijtuig

Blijf ons steunen en “HELP MEE  AAN DE TEE” ! Doe dat door ons museum te bezoeken, wat nog kan tot 31 oktober  of steun ons financieel door een bijdrage te storten op bankrekening ; NL30RABO0332657523 t.n.v. Stichting Nederlands Transport Museum onder vermelding van “bijdrage TEE project”.